Jose Raul Capablanca (Dünya Şampiyonu: 1921-1927)

Jose Raul Capablanca

(Dünya Şampiyonu: 1921-1927)

Satrancın ilk “harika çocuklarından” olan Capablanca 1888’de doğdu. Dört yaşında babasını izleyerek satranç öğrenen “Capa” ’nın yeteneği kendisini hemen gösterdi ve Havana Satranç Kulübü’nde yetişti. 1901’de 13 yaşındayken Juan Corzo’yu yenerek Küba Şampiyonu oldu. New York’te Columbia Üniversitesi’nde Kimya Bölümü’nde okumaya başlayısa da okulu bitirmedi ve satranca yoğunlaştı.

20 yaşında ABD Şampiyonu Marhsall’ı yendi. San Sabestian 1911 turnuvasına katıldı ve dünyanın en iyileri arasında yer alan Rubinstein, Tarrasch ve Schlechter gibi oyuncuların önünde turnuvayı kazandı. 1914’te St.Petersburg’da Lasker ile karşılaşma imkanı buldu. Turnuvayı önde götürüp Lasker’e de kazanmaya yaklaştıysa da turnuvayı kazanamadı. Bu turnuvadan sonra ilk defa kullanılan büyükusta ünvanı Rus Çarı II. Nikolai tarafından Lasker, Capablanca, Alekhine ve Tarrasch’a verildi. Lasker’i 1921’de hiç oyun kaybetmeden yenerek üçüncü dünya şampiyonu oldu. Capablanca, 1924’te New York’ta Lasker’in hemen arkasında ikinci, 1925’te Moskova’da da üçüncü oldu. Alekhine ile olan maçından hemen önce rakibinin 2.5 puan önünde New York 1927 Turnuvası’nı kazanarak rakibine gözdağı verdi.

Bu maç satranç tarihinin en unutulmaz mücadelelerinden birisidir. Vezir Gambiti’nin açılış olarak damgasını vurduğu maçta Capablanca öne geçtiyse de Alekhine daha sonra üstünlüğü ele geçirerek dünya şampiyonu oldu. Capablanca’yla rövanş maçı yapmayan Alekhine bu konuda çok eleştirilmiştir. Capablanca turnuvalarda oynamaya devam etti. Capablanca Nottingham 1936 turnuvasını Botvinnik ile eş puanla ve Euwe, Lasker, Capablanca, Alekhine gibi dünya şampiyonlarının yanı sıra Fine, Reshevsky ve Flohr gibi dünyaca ünlü oyuncuların da önünde kazandı. Yine de yeniden dünya şampiyonluğu maçı oynama fırsatını elde edemeden, 1942’de Manhattan Satranç Kulübü’nde kalp krizi geçirerek ertesi gün vefat etti.

Kübalı virtüöz en büyük dünya şampiyonlarından birisi ve gelmiş geçmiş en büyük yeteneklerden birisi olarak kabuk edilir. “Oyunu inanılmaz bir sanat gibidir. Basitlik ve aynı zamanda dahice bir derinliğin birleşmesi, gibidir” diyor Botvinnik onun oyun tarzı hakkında. Capablanca sade; fakat derin oyunuyla konumsal satranca birçok yeni katkıda bulunmuştur. Yazdığı kitaplar, metinlerin basitliği ve mantıksal yapısıyla birçok satranççıya rehber olmuştur. Türkçe’ye çevrilen “Satrancın Esasları” satrançta ilerlemek için ideal bir kitaptır.

Kaynak: www.tsf.org.tr