En heyecan verici dünya şampiyonlarından birisi olan Alekhine, agresif bir oyun tarzıyla, ev hazırlığı ve satranç teorisine yaptığı katkıları beraber düşünülmelidir. Alekhine’in kendi oyunlarını analiz ettiği kitapları satranç literatürünün en iyileri arasında gösterilmektedir.
Dördüncü dünya şampiyonu Alexander Alexandrovich Alekhine, 1892’de Moskova’da zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Satrancı annesinde öğrenen Alekhine, gençliğinde yazışmalı satranç da oynamıştır. Satranç gelişimi selefi Capablanca kadar hızlı olmayan Alekhine’in dünyaca ünlü oyuncuların arasına girişi 1914 St.Petersburg turnuvasında Lasker ve Capablanca’nın ardından üçüncü olmuştur. I.Dünya Savaşı ve Rus Devrimi onun da yaşamına yön vermiştir. Yeni kurulan Sovyetler Birliği’nde tercüman olarak çalıştıysa da Çarlık Rusyası’nın aristokrat sınıfından olan Alekhine, satranç oynama imkanının da azalması nedeniyle ülkeyi terk etti ve Fransa vatandaşlığına geçti. Bu dönemde yükselişi sürdü. New York 1924’te üçüncü, 1925 Baden-Baden turnuvasında birinci oldu.
1927 New York’ta ise ikinci olduktan sonra Capablanca’yı bu turnuvada geçemeye Alekhine’e falza şans verilmiyordu. Bununla birlikte o, Capablanca’yı yenerek dördüncü dünya şampiyonu oldu. O güne kadar hiç Capablanca’yı yenemeyen Alekhine maç sırasında 6 oyun kazanmayı başardı. Capablanca o dönemde Alekhine ile rövanş maçı yapmak için gerekli parayı topladıysa da 1929’daki Büyük Buhran’dan sonra sponsorlarını kaybetmiştir ve Alekhinede onunla bir daha ünvan maçı oynamamıştır. Alekhine, 1929 ve 1934’te Efim Bogoljubov ile iki kez oynamış ve iki maçı da kazanmıştır. Dünyanın farklı yerlerden simültane gösteriler yapmıştır. 1933’te Chicago’da 32 masaya karşı körleme simültane vermesi de bir dünya rekoruydu. San Remo 1930, Bled 1931 gibi turnuvaları kazandıysa da Alekhine satrançtan biraz uzaklaştı bu dönemde. 1935’te ise Max Euwe ile oynamayı kabul etti. Euwe ve Alekhine’in maçı Hollanda’nın Zandvoort kentinde başladı. Bu maçta ilk kez resmi olarak oyuncuların sekondantları vardı. Alekhine’e Landau, Euwe’ye ise Maroczy sekondantlık yapmıştır. Daha sonra Euwe ile oynayacağı maç için hazırlanmaya başlayan Alekhine, alkol sorununu çözmek için alkolü tamamen bıraktı ve Euwe ile 1937de oynadığı ikinci maçı bu sefer rahatça kazanarak ilk kez ikinci kez dünya şampiyonluğu ünvanını kazanan isim oldu. Ayrıca 1946’daki ölümüne kadar ünvanını koruduğu için dünya şampiyonu ünvanını taşırken vefat eden ilk şampiyondur. Bir sabah Portekiz’de bir otelde ölü bulunan Alekhine’in ölümü üzerine çeşitli iddialar bulunsa da ağırlık kazanan neden yuttuğu bir et parçasından dolayı boğulmasıdır.
Kaynak: www.tsf.org.tr
